Alþjóðastarf

Mannúðarstarfsfólk orðið skotmörk

08. maí 2025

„Hver einasta árás á mannúðarstarfsmann er árás á samfélagið sem hann þjónaði,“ segja forsetar alþjóðasambands og alþjóðaráðs Rauða krossins og Rauða hálfmánans. Forsetarnir segja að alþjóðasamfélagið geti ekki haldið áfram að líta fram hjá því er lög sem gilda í stríði eru hundsuð og mannúðarstarfsmenn markvisst orðnir skotmörk.

Starfsmenn og sjálfboðaliðar palestínska Rauða hálfmánans við störf sín á Gaza.

„Nú á alþjóðadegi Rauða krossins og Rauða hálfmánans syrgjum við samstarfsfélaga okkar sem voru drepnir með hrottafengnum hætti er þeir voru að reyna að bjarga mannslífum. Dauði þeirra krefst annars og meira en innantómra orða – hann krefst aðgerða.“

Á þessum orðum hefst sameiginleg yfirlýsing Kate Forbes, forseta alþjóðasambands Rauða krossins og Rauða hálfmánans (IFRC) og Mirjana Spoljaric Egger, forseta alþjóðaráðs félaganna (ICRC). Í ár liggur þykkt ský sorgar yfir alþjóðadeginum sem haldinn er 8. maí ár hvert enda að baki mánuðir mesta mannfalls mannúðarstarfsfólks sem um getur.

Forsetarnir segja að alþjóðasamfélagið geti ekki haldið áfram að líta fram hjá því er lög sem gilda í stríði eru hundsuð og mannúðarstarfsmenn markvisst orðnir skotmörk. „Hver einasta árás á mannúðarstarfsmann er árás á samfélagið sem hann þjónaði og svik við lögin sem ætlað er að vernda almenna borgara og lina þjáningar í átökum.“

Í kúluregni við störf sín

Hrottaleg morðin á starfsmönnum og sjálfboðaliðum palestínska Rauða hálfmánans nú í mars hafi að sögn forsetanna vakið hörð viðbrögð heimsbyggðarinnar. „En saga þeirra er ekki einangrað tilvik,“ benda þær á. Frá Gaza til Súdan, Úkraínu til Austur-Kongó, og víðar, lendi samstarfsfélagar ítrekað í skothríð við akstur sjúkrabíla, við að dreifa hjálpargögnum og við að sinna samfélögum sem lent hafa innan víglína og þarfnast aðstoðar.

„Það sem af er þessu ári höfum við þegar misst tíu kollega,“ skrifa forsetarnir. Það komi í kjölfar banvænasta árs mannúðarstarfsmanna sem sögur fari af. 38 starfsmenn og sjálfboðaliðar Rauða krossins og Rauða hálfmánans létust við störf sín árið 2024. „Ef þetta hræðilega mynstur heldur áfram gæti árið 2025 orðið enn verra.“

Forsetarnir enda yfirlýsingu sína á því að minna stjórnvöld á hlutverk sitt. „Ríki og aðilar að átökum bera beina ábyrgð á því að snúa þessari óhugnanlegu og hættulegu þróun við með því að vernda mannúðarstarfsfólk, virða alþjóðleg mannúðarlög og standa vörð um sameiginlega mannúð okkar. Nú er tíminn til að bregðast við.“